Speeksel

Speeksel is een heldere, slijmerige vloeistof die vooral uit water bestaat, maar ook stoffen zoals enzymen, mineralen en antistoffen.

Speeksel speelt een belangrijke rol bij de bescherming van de mond en de tanden maar is daarnaast onmisbaar om te kunnen spreken, proeven en slikken.

Kleine en grote speekselklieren in je mond maken het speeksel aan.

De grote speekselklieren in de mond zijn:

  • Oorspeekselklier  of de glandula parotidea
  • Onderkaakspeekselklier  of de glandula submandibularis
  • Tongspeekselklier of de glandula lingualis

Deze grote speekselklieren produceren ongeveer 500-1000 ml speeksel. Naast deze speekselklieren bevinden zich nog talrijke speekselklieren verspreid over de mond verspreid, zoals bijvoorbeeld op de tong, gehemelte en lip.
De normale gemiddelde dagelijkse speekselproductie bedraagt in totaal 1 à 1,5 liter.

Belangrijk voor mond en tanden:

  • Een spoelend effect: het spoelt etensresten en bacteriën weg
  • Smerende hulpfunctie bij het spreken, eten en slikken
  • Het houdt de mondweefsels vochtig om het mondslijmvlies te beschermen en bevat genezingsfactoren
  • Bevat helende stoffen voor het tandglazuur.
  • Het neutraliseert en verdunt de zuren die tandweefsel kunnen aantasten

Nog meer belangrijke functies:

  • Het zorgt voor een gezond evenwicht in de mond door de anti-bacteriële, anti-virale en  anti-schimmelwerking
  • Speelt een belangrijke rol in de spijsvertering, vandaar ook dat men voldoende moet kauwen om het voedsel goed te vermengen met speeksel.
  • Daarnaast speelt het speeksel een rol bij de smaakgewording: het voedsel wordt opgelost in het speeksel en de smaakstoffen worden via het speeksel getransporteerd naar de smaakorgaantjes

Droge mond

Veranderingen in de samenstelling of de hoeveelheid speeksel kunnen veranderingen in de mondgezondheid veroorzaken. Bij sterke afname van de speekselvloed kan een droge mond ontstaan.